Motor koelventilator
De motor koelventilator bevindt zich aan de achterkant van de radiator, tegen de grille of tussen het motorblok en de radiator, afhankelijk van de configuratie voorwielaandrijving of achterwielaandrijving. Zijn rol is eenvoudig: lucht aanzuigen of blazen door de lamellen van de radiator om de koelvloeistof op de ideale temperatuur te houden, meestal tussen 85 °C en 95 °C. Aangestuurd door een thermocontact of door de regeleenheid via een relais, wordt hij ingeschakeld wanneer de natuurlijke luchtcirculatie niet meer voldoende is: files, langzame manoeuvres, hoge temperaturen of langdurig gebruik van de airconditioning.
- Bevestigd op een plaat of een ventilatorbehuizing van versterkt kunststof.
- Bestaat uit een schoepenrad, een elektromotor of een visco-koppeling (op sommige 4x4's of bedrijfsvoertuigen).
- 12 V voeding, geregeld door een zekering en vervolgens een relais.
- Directe interactie met de koelvloeistoftemperatuursensor en soms met de airconditioning.
In werking genereren de schoepen een continue luchtstroom om de opgeslagen warmte in de radiator af te voeren. Bij meertrapsversies wordt de eerste snelheid geactiveerd rond 92 °C, de tweede rond 98 °C; de ventilator stopt zodra de temperatuur weer daalt.
Wanneer de onderdeel vervangen?
De levensduur van een motor koelventilator overschrijdt vaak 150.000 km, maar verschillende factoren kunnen de slijtage versnellen: frequente stadsritten, stof, strooizout of intensief gebruik van de airconditioning. Om onverwachte storingen te voorkomen, controleer deze bij elke vervanging van de koelvloeistof, dus elke 4 jaar of 60.000 km.
- Waarschuwingssignalen: snelle stijging van de temperatuurmeter bij stationair draaien, onregelmatige inschakeling, lagergeluid, abnormale trillingen of beschadigde schoepen.
- Kritieke symptomen: oververhittingslampje, motorbeveiliging, door de regeleenheid uitgeschakelde airconditioning, terugkerende doorgebrande zekering.
- Aanbevolen frequentie: visuele en elektrische test bij elke grote onderhoudsbeurt; preventieve vervanging na 10 jaar, vooral als het voertuig in een warm klimaat rijdt.
Waarom vervangen?
Een defecte motor koelventilator brengt de thermische balans van het gehele aandrijfsysteem in gevaar. Zonder voldoende luchtstroom stijgt de temperatuur abrupt; cilinderkoppakkingen, aluminium cilinderkoppen, turboladers en katalysatoren ondergaan dan destructieve thermische stress.
- Risico op ernstige oververhitting: vervorming van de cilinderkop, smelten van de zuiger, totale motorschade.
- Overmatig brandstofverbruik en vermogensverlies door het inschakelen van een noodmodus.
- Witte rook of geur van vloeistof, tekenen van een door hitte beschadigde cilinderkoppakking.
- Verkorting van de levensduur van de koelvloeistof en slangen, blootgesteld aan thermische pieken.
- Voor automatische transmissies met geïntegreerde warmtewisselaar kan een niet-werkende ventilator de transmissieolie oververhitten.
Door de motor koelventilator op tijd te vervangen door een origineel of gelijkwaardig kwaliteitsonderdeel, waarborgt u de thermische cyclus, garandeert u de prestaties van de radiator en beschermt u alle omliggende componenten, van de waterpomp tot de turbolader. Een eenvoudige test met een multimeter en handmatige rotatie zijn vaak voldoende om de storing te bevestigen; wacht niet tot het rode temperatuurlampje gaat branden om in te grijpen.